Deense minister noemt uitbreiding Europese Unie 'geopolitieke noodzaak'
In dit artikel:
Deense EU-minister Marie Bjerre noemde uitbreiding van de Europese Unie door de Russische oorlog tegen Oekraïne een “geopolitieke noodzaak”. Tijdens het Deense EU-voorzitterschap kwamen nieuwe toetredingsgesprekken met Albanië aan bod; Albanië streeft ernaar de onderhandelingen in 2027 af te ronden maar moet nog ingrijpend hervormen op thema’s als rechtsstaat en persvrijheid. Eurocommissaris Marta Kosc benadrukte de voortgang van Tirana als bemoedigend.
Op het strijdtoneel en daarbuiten blijven de spanningen hoog en de incidenten talrijk. Oekraïne meldt verschillende aanvallen op Russische doelwitten, waaronder olieraffinaderijen in Saratov en in de regio Sint-Petersburg (Kirisji/Kinef) en een aanslag op een grote raffinaderij in Oefa; Rusland meldt op zijn beurt schade en branden maar geen doden bij deze aanvallen. Russische autoriteiten meldden ook een aanval op Vladivostok in het uiterste oosten. Tegelijk claimde de Oekraïense militaire inlichtingendienst HOeR sabotageacties op Russische spoorlijnen, met explosies en ontsporingen die volgens media en Oekraïense bronnen logistieke problemen bij Rusland veroorzaken en aan Russische personeel dodelijke slachtoffers hebben geëist.
Aan de NAVO-grenzen zijn er herhaalde drone-incidenten: Polen schoot of onderschepte meerdere drones en neutraliseerde een toestel boven Warschau; twee Belarussen werden gearresteerd. Roemenië riep de Russische ambassadeur op het matje na een drone-infiltratie en zette F-16’s in. Deze voorvallen leggen volgens critici gaten in de luchtverdediging van de NAVO bloot; voorstellen voor een bufferzone boven Oost-Oekraïne wekken debat omdat veel lidstaten vrezen dat dat tot directe confrontatie met Rusland zou kunnen leiden. De Russische oud-president Medvedev waarschuwde dat een dergelijke stap kan leiden tot oorlog.
Civiele slachtoffers vallen aan beide zijden: bij Russische aanvallen in het zuiden van Oekraïne werden recent twee burgers gedood en meerdere mensen gewond; branden verwoestten woonhuizen. Mensenrechten- en hulporganisaties rapporteren dat clustermunitie vorig jaar opnieuw vooral in Oekraïne slachtoffers maakte: van 314 geregistreerde doden waren er 208 in Oekraïne, met een hoog aandeel kinderen en veel blindgangers die blijvend gevaar vormen.
Technische kwetsbaarheden spelen ook een rol: een storing bij satellietdienst Starlink trof volgens Oekraïense media de communicatie van troepen aan het front. Daarnaast voert Rusland tijdens oefeningen overigens testlanceringen uit, onder meer van de hypersonische Zirkon-raket.
Op diplomatiek en politiek vlak kondigt de Amerikaanse minister Marco Rubio aan dat een ontmoeting tussen ex-president Trump en Zelensky waarschijnlijk volgende week in New York plaatsvindt tijdens de VN-Algemene Vergadering; Trump pleit tegelijk voor strengere, collectieve maatregelen tegen Rusland, waaronder een stop op Russische olie-importen en zelfs secundaire sancties tegen landen die zaken blijven doen met Moskou.
Ten slotte meldt Kyiv dat het de Russische offensieve opmars in de regio Soemy heeft weten te stoppen, al blijven er zones onder Russisch controle en steken de schermutselingen voort. De vele incidenten laten zien hoe de oorlog zich uitstrekt voorbij frontlinies en regionale grenzen en grote geopolitieke vragen oproept over veiligheid, diplomatie en militaire escalatie.