Boekaankondiging 'De minister-president: een ambt in ontwikkeling'

In dit artikel:

Het boek "De minister-president," dat op 2 juli 2025 verschijnt, onderzoekt de ontwikkeling van het ambt van premier in Nederland sinds 1848, van voornamelijk voorzitter van de ministerraad tot huidige regeringsleider. Onder redactie van Alexander van Kessel, Jasper Dekker en Afke Groen belicht het werk dertien facetten van deze transformatie, waaronder de mannen die het ambt vervulden en de nog afwezige vrouwelijke premier.

Een opvallend deel is gewijd aan Mark Rutte, de langstzittende premier, waarbij een voorafgaand digitaal hoofdstuk van Ronald Kroeze beschikbaar is. Kroeze analyseert Rutte’s visie, die volgens hem evolueerde van een progressief groenrechts standpunt naar een nadruk op de ‘hardwerkende Nederlander’ in de bezuinigingsjaren 2010-2017, met een gedeeltelijke terugkeer hiernaar in zijn latere kabinetten. Dit nuanceert het beeld dat een Nederlandse premier vooral een pragmatische bestuurder moet zijn, in tegenstelling tot meer ideologisch georiënteerde leiders elders. De discussies rond Ruttes visie reflecteren uiteenlopende verwachtingen van wat een premier ‘visie’ hoort te hebben, mede veroorzaakt door vergelijkingen met visionaire buitenlandse leiders en het heersende ideaal van de premier als manager. Kroeze benadrukt bovendien dat in een democratisch bestel een premier zijn visie nooit volledig kan opleggen, hetgeen volgens hem hoort in een open en pluriform politiek systeem.

Daarnaast wordt in het boek ook aandacht besteed aan historische figuren zoals minister-president Drees, die volgens het boekmodel als voorbeeldige bestuurder geldt. Hierdoor biedt "De minister-president" een breed en kritisch overzicht van de ambtelijke en politieke rol van de premier in Nederland door de tijd heen.